«سازه های آبی شوشتر» شاهکار نبوغ و خلاقیت ایرانی
تاریخ انتشار: ۳ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۳۹۹۹۵۱۳۳
خبرگزاری مهر؛ گروه استانها: با فرارسیدن ایام نوروز و آغاز مسافرتهای نوروزی، گردشگران بیشماری اعم از ایرانی و خارجی به استان خوزستان سفر میکنند چرا که این استان با تمدن ۹ هزار ساله خود و داشتن آثار تاریخی و جاذبههای گردشگری، زبانزد عام و خاص شده است.
زیگورات چغازنبیل، مسجد رنگونی های آبادان، آرامگاه دانیال نبی، تشکوه رامهرمز، شهر تاریخی شوش، دشت سوسن ایذه، پل ۱۷۰۰ ساله ساسانی دزفول، تالاب بینالمللی شادگان و… فقط بخشی از جاذبههای مهم گردشگری خوزستان به شمار میروند که همه ساله پذیرای مسافران و گردشگران هستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
شهرستان شوشتر یکی از مقصدهای گردشگران و مسافران است چرا که وجود سازههای آبی در شوشتر و داشتن سیستم آبیاری قدمتی به درازای تاریخ ایران سبب شده که مردم بسیاری از این آثار دیدن کنند؛ سازههای آبی شوشتر از بزرگترین مجموعههای صنعتی شناخته شده در عصر پیش از انقلاب صنعتی در جهان است و از سوی سازمان یونسکو «سازه های آبی شوشتر، شاهکار نبوغ و خلاقیت» نامیده شده است.
سازههای آبی شوشتر در دوران ساسانیان، برای بهرهگیری از نیروی آب بهعنوان محرک آسیابهای صنعتی ساخته شده است. در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیابها، آبشارها، کانالها و تونلهای عظیم هدایت آب و سیکا که محلی برای استراحت و تفریح است قابل توجه و جالب هستند.
در سفرنامه مادام ژان دیولافوآ باستانشناس نامدار فرانسوی از این محوطه به عنوان بزرگترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد شده است.
با اینکه تاریخچه ساخت سازه آبی شوشتر به دوران هخامنشی میرسد اما اغلب برنامههای نوسازی و توسعه این بنا در قرن سوم میلادی و در عهد ساسانیان اجرا شده است. کارگرانی که این مجموعه سترگ را بنا کردهاند، سربازهای رومی بودهاند که پس از شکست والرین، امپراتور روم از شاپور یکم، شاهنشاه ساسانی به اسارت درآمدند. طبق نقل تاریخ، فرمانروای ساسانی دستور داد با نیروی کار سربازان اسیر رومی، سازه آبیاری عظیمی با یک آبراهه و دو بند بنا شود تا با استفاده از آن، جریان آب این دیار کنترل شود.
بازدید جهانگردان از سازه آبی شوشتر
جالب است بدانید این سازه در جهان بسیار شناخته شده تر از ایران است! دهها کتاب و مقاله در خصوص این مجموعه نگاشته شده و هزاران جهانگرد سالانه از این مجموعه بازدید میکنند. خیلی از گروههای جهانگردی اروپا تنها برای بازدید از این سازه به ایران سفر میکنند.
در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیابها، آبشارها، کانالها و تونلهای عظیم هدایت آب و سیکا که محلی جهت استراحت و تفریح است قابل توجه و جالب هستند. در قسمت انتهایی ضلع غربی این مجموعه، سیکا قرار دارد که دسترسی به فضای درون آن از طریق چند پله دستکند میسر است. درون این فضا یک حوض ۸ ضلعی با کانالهای کوچک به چشم میخورد. آب این حوض از طریق یک جوی که از دیواره سیکا خارج میشود تأمین و از طریق دو کانال کوچک به درون رودخانه هدایت میشود.
این مجموعه جزئی از کانالهای آبرسانی به آسیابها بوده که بعدها در دوره قاجار و در زمان حکومت محتشم (از حکام محلی) سدی در این مکان زده شده و در این مکان آب از یک قسمت داخل و وارد یک ۸ ضلعی گود شده و سپس از این هشت ضلعی وارد دو کانال و از آنجا وارد رودخانه میشود.
اساس کار مجموعه به این صورت است که سد گرگر مسیر رودخانه را مسدود کرده و سطح آب را برای آبگیری سه تونل حفر شده در تخته سنگ بالا میآورد. تونلهای سهگانه، آب را به مجموعه هدایت میکنند و به کانالهای متعددی تقسیم میشوند که پس از گرداندن چرخ آسیابها، آب به صورت آبشارهایی به محوطهای حوضچه مانند سرازیر میشود.
یکی از ویژگیهای بسیار بارز مجموعه آسیابها و آبشارها مجاورت آن با بافت تاریخی شهر شوشتر است. این محوطه علاوه بر استفادههای صنعتی، در ایام کم آبی نیز، آب مورد نیاز ساکنان را تأمین میکرد.
جاذبههای چشمنواز تونلهای سهگانه در سازه آبی شوشتر
یک ویژگی بسیار زیبا و منحصر به فرد بصری نیز که در این مجموعه وجود دارد و جلوهای خاص به آن میبخشد این است که آب حاصل از پساب آسیابها به صورت آبشارهای مصنوعی زیبا به محوطهای حوضچه مانند میریزد که منظرهای چشمنواز و دلانگیز را در مقابل دیدگان هر بیننده به وجود میآورد. همچنین در محوطه پشت بند که محل آبگیری سه تونل معروف «سه کوره»، «دهانه شهر» و «بلیتی» است نیز چشمانداز زیبایی به چشم میخورد.
تونلهای سهگانه در پشت «پل بند گرگر»، وظیفه انتقال حجم معینی از آب را برای به حرکت درآوردن پرههای آسیاب برعهده داشتهاند.
مجموعه آسیابها و آبشارهای شوشتر با توجه به زمان ساخت از شاهکارهای فنی و مهندسی در جهان است. این شاهکار مهندسی هم در ایران و هم در جهان بینظیر است. با توجه به اهمیت شهر شوشتر در برهههایی از تاریخ و توجه ویژه به احداث تأسیسات آبی در این منطقه که از فنون مهندسی پیچیدهای سود میجوید، ما را در نتیجه نهایی مصمم میکند که احداث آسیابها را متعلق به دوران کهن و حتی هم عصر با ساسانیان بدانیم. مجموعه آسیابها و آبشارهای شوشتر در سال ۱۳۷۷ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۲۱۸۱ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
همچنین مجموعه آسیابها و آبشارهای شوشتر به عنوان دهمین اثر ایران به کمیته میراث جهانی یونسکو معرفی شد و در نشست سالانه اعضای این کمیته در سال ۲۰۰۹ با احراز معیارهای ۱، ۲ و ۵ با عنوان نظام آبی تاریخی شوشتر در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره ۱۳۱۵ به ثبت جهانی رسید.
کد خبر 6055826منبع: مهر
کلیدواژه: شهرستان شوشتر سازه های آبی شوشتر فرهنگ خوزستان جاذبه گردشگری جاذبه تاریخی گردشگران خارجی گردشگران نوروزی بوشهر نوروز مسافران نوروزی ایلام کرمانشاه بارش باران عید نوروز زندگی با آیه ها ماه مبارك رمضان تبریز مشهد عکس استانها گردشگری سفرهای نوروزی سازه های آبی شوشتر مجموعه آسیاب ها سازه آبی کانال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۹۵۱۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جای خالی خلاقیت در صنعت بازی سازی/ از نظر کمی رشد مطلوبی نداشیم
آرین طاهری بازیساز و پژوهشگر پژوهشکده فرهنگوهنر اسلامی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا گفت: بازی به عنوان یک رسانه تاثیرگذار به خصوص برای نسل جوان و نوجوان محسوب میشود که اثر بخشی بسیار زیادی دارد؛ تاثیر گذاری بازیها در سه سطح اتفاق میافتد که باید به صورت همزمان به آن توجه شود.
وی افزود: سطح اول نشانههای دیداری و شنیداری بازی است، نمادهایی که کاربر آن را مشاهده و به صورت مستقیم با آن در ارتباط است، لایه دوم داستان بازی است که لزوما همه بازیها آن را ندارند و سیر خاصی را طی نمیکند و چون برخی از بازیها به صورت شنیداری هستند خیلی به آن پرداخته نمی شود، لایه سوم اختصاصی است و همین ظرفیت باعث شده که بازیهای رایانه ای را ببنیم که داستان را از سینما و یا سریالها اقتباس میکنند و از آنها استفاده می کنند.
طاهری با اشاره به اینکه پرداخت به داستان بازی بسیار حائز اهمیت است افزود: داستان، محور و اصل رویه بازیهاست است و از این طریق می تواند جنبه تربیتی و اثر گذاری بیشتری داشته باشد اما به آن به درستی پرداخته نمیشود.
وی افزود: در مجموع در صنعت بازی سازی از خلاقیت کمتر استفاده میشود که در بازیهای ایرانی و در بازیهای جهانی قابل مشاهده است و جای خود را به پررنگ تر کردن بازیهای برخط چند کاربره داده که نیاز زیادی به خلاقیت ندارند.
طاهری در پاسخ به این سوال که جایگاه ایران در صنعت بازی چگونه است گفت: موضوعی که مطرح می شود این است که ما در بازی سازی از لحاظ کیفی رشد داشتهایم اما از نظر کمی رشد مطلوب نداشتیم.
وی در ادامه افزود: با آمدن بازیهای موبایلی اقتصاد بازی دچار تغییر شد. چرا که بازی های موبایلی به سمت پرداخت درون برنامه ای رفتند که خود این موضوع آسیب زننده است چون باعث کاهش خلاقیت در بازی سازی و صرفا درآمدزایی از تبلیغات میشود و به سمت تبلیغات حرکت می کند.
طاهری در انتها گفت: در حال حاضر در کشور ما برخی بازیها وابسته به حاکمیت است و با بودجه دولتی کار میکنندکه این موضوع باعث می شود که از لحاظ کیفیت و محتوایی در مسیر متفاوتی قرار بگیرد.و خوشبختنانه از ابتذال کمتری نسبت به دیگر بازی های موجود در دنیا برخوردار است.ساختن بایزی های بزرگ و تاثیر گذار نیازمند سازوکار بزرگ است که در حال حاضر در کشور نداریم و امیدواریم با ایجاد فضای جدید و تکنسین های جدید این مسیر بهبودیابد.
انتهای پیام/